Kurs angielskiego w USA

Nowy Jork to magiczne miejsce i skrywa wiele tajemnic.

Większość z nich nie jest znana nawet ludziom urodzonym w Nowym Jorku.

Wśród nich są małe urokliwe parki, piękne uliczki czy zabytki, które mimo swej wyjątkowości zostją pomijane przez masową turytykę. 

 Chciałbym Państwa zaprosić na jeden dzień zwiedzania ze mną w którym  pominiemy najsłynniejsze atrakcje miasta a skupimy się na smaczkach, opowieściach o wyjątkowych Nowojorczykach lub budynkach, których i stota tkwi w szczegółach architektury lub w ich niezwykłej historii.

Każdy plan zwiedzania układam indywidualnie pod klienta. Nie powielam identycznych programów i nie opowiadam każdemu tych samych historii.

Ten jeden wyjątkowy dzień jest zadedykowany wyjątkowym ludziom. Trasę możemy zmienić.

Nowy Amsterdam/Nowy Jork  1524, 1609,1624 czy 1663

Oficjalna data założenia Nowego Amsterdamu przypada na 1624. Nie byli to jednak pierwsi Europejczycy, który dopłynęli w te rejony.

Już w roku 1524 przypłynął tutaj włoski żeglarz i odkrywca Giovanni da Verrazzano. Podróżował pod flaga i za pieniądze króla francuskiego.

Nie zagrzał długo w Nowym Jorku choć powstała mała osada na Staten Island, która tak naprawdę jest początkiem osadnictwa w tym rejonie Ameryk.

Jednak pierwszymi osadnikami na dłużej byli Holendrzy. W 1608 proklamowali Manhattan jak kolonia holenderska a 1624 kupili oficjalnie teren od Indian.

Kupno ziemi od Indian jest bardzo umowne, ponieważ mieszkańcy tych terenów nie wyobrażali sobie, że można kupić ziemie, która należy do wszystkich podobnie jak powietrze, woda, słońce czy deszcz.

Można było kupić futro, suszone mięso czy żonę, ale ziemię. Niekoniecznie.

Podarunki jednak przyjęli, a że prowadzili półkoczowniczy tryb poszli dalej.

W roku 1647 do Nowego Jorku przyjechał jako gubernator wysłannik króla Holenderskiego Peter Stuyvesant.

Człowiek osławiony chwała za odebranie Hiszpani bardzo ważnych strategicznie wysp ABC Aruba, Bonaire i Curacao.

W przeciągu tych walk stracił nogę i to stało się jego znakiem rozpoznawczym.

Przypłynął do Nowego Jorku i zaczął wprowadzać swoje porządki, które wielu emigrantom się nie podobały np. nie wpuszczał do miasta niektórych pastorów (np. Ojciec Rydzyk tutaj by nie wjechał), co niektórych religii np. Kwaków, zabronił wjazdu Żydom, ale co najważniejsze wprowadził limity sprzedaży alkoholu, bo pijaństwo powoduje więcej złego niż dobrego.

Nie był lubiany, ale był skuteczny handel futrami kwitł a populacja rosła z każdym dniem.

Peter doskonale wiedział, że na Nowy Amsterdam mają chrapkę Brytyjczycy, dlatego zbudował mur obronny, który miał otoczyć miasto od północy.

W ten sposób powstała ściana, o której bierze się znana nazwa ulicy Wall Str.

W 1663 roku Brytyjczycy napadali na miasto i przejęli miasto w swoje ręce praktycznie bezkrwawo.

Holendrzy nie chcieli się bić Stuyvensant był wściekły, ale sam wroga pokonać nie mógł.

Jeszcze na początku swoich rządów nadał sobie tereny poza ówczesnym miastem w dzisiejszym rejonie East Village  Lower East Side.

Do końca życia pozostał w Nowym Jorku i tutaj został pochowany.

Jego pomnik stoi w uroczym parku jego imienia na East Village  Stuyvesant Square Park.

To tutaj mieściła się jego farma i dom, w którym zmarł.

Teren w 1836 sprzedał dla miasta jego prawnuczek za 5 $. Zrobił to bardzo honorowo, bo spłukany nie był.

Pobudował nie długo potem pierwsze domy na wynajem z myślą o rodzącej się klasie średniej.

W 1847 powstał tutaj drugi najstarszy park w Nowym Jorku (pierwszy to oczywiście Bowling Green).

https://www.nycgovparks.org/parks/stuyvesant-square

Peter był bardzo sławny za życia i bardzo nie lubiany przez piratów i innych rzezimieszków na ironie losu wiele opowieści o piratach z Karaibów nie ma nogi.

Nie stało się tak bez powodu. Holendrzy w New Amsterdam nazywali go taką ksywką bo przecież karierę zrobił na Karaibach.

To bardzo ważna postać w historii miasta oraz okolica jest bardzo urokliwa ale większość turystów nie potrafi jej odkryć.

W pobliżu znajduje się słynna restauracja  Petes Tavern. Jest to najdłużej działająca restauracja w Nowym Jorku non-stop od 1864 roku.

Jeśli chcecie poczuć autentyczny klimat minionej epoki zapraszam na fajne amerykańskie piwo.

Restauracja znajduje się na ulicy Irving Place.

Ulica została nazwana na cześć pierwszego celebryty w USA  Waszyngtona Irvinga.

Swego czasu był słynniejszy niż siostry Kardashian.

Waszyngton Irving napisał nowojorską epopeję  Rip Van Winkle.

Powieść napisał w budynku, który znajduje się nieopodal restauracji, o której pisałem wcześniej. (Petes Tavern).

Jest to historia o człowieku, który dziwnym zbiegiem okoliczności zasypia na 20 lat w górach Catskills  i po tym okresie nie poznaje miasta, w którym się urodził.

Jest to trochę historia samego pisarza, który wyjechał do Europy na początku XIX w i powrocie nie poznał okolicy, w której dostał. To był czas, kiedy Nowy Jork rozwiał się bardzo szybko.

Sama książka była drukowana w odcinkach w gazecie i każde kolejne wydanie było rozchwytywane natychmiastowo.

Powieść napisał Irving pod pseudonimem  Knickerbocker.

Przed końcowym wydaniem powieści wpadł na diaboliczny pomysł  wysłał anons do kilku najbardziej czytelnych gazet w imieniu żony autora, że Knickerbocker zaginał.

Zaczęto poszukiwania na szeroką skalę  założono nawet specjalny fundusz na rzecz odnalezienia pisarza.

Naturalnie Waszyngton Irving miał przy tym niezły ubaw.

Bądź co bądź był bardzo znany i ceniony przez jakiś czas był nawet ambasadorem USA w Hiszpanii.

W tej samej okolicy znajduje się również ?block of beautiful czyli ulica piękna. Jest to 19 Street pomniedzy Waszyngton Irving a 3 Avenue.

Na zwieńczeniu ulicy Irving Pl znajduje się jeden z dwóch prywatnych parków w Nowym Jorku ? Gramercy Park.

Był i jest to jeden z najbardziej prestiżowych adresów w mieście. Wokół parku jest kilka zabytkowych kamienic oraz apartamentowców.

Jeden z nich zasługuje na szczególną uwagę. Jest to 34 E Gremercy Park East.

Jest to pierwszy apartamentowiec zbudowany w formule opartej na spółdzielni ? czyli tzw. Co-up.

W chwili obecnej większość budynków w Nowym Jorku to corporate building.

W takim budynkach nie kupuje się fizycznie nieruchomości, ale udziały w budynku.

Ma to swoje dobre i złe strony. Wspólnotą kieruje rada mieszkańców, która może w różnych powodów nie pozwolić danej osobie na zakup danego mieszkania.

Tak naprawdę nie musi podawać konkretnego powodu odmowy.

W ten sposób swego czasu Madonna nie mogła kupić mieszkania, które chciała.

Wracają do 34 E Gramercy East Budynek został ukończony w 1883 r i ma bardzo ciekawą architekturę.

Jest to 9 piętrowa konstrukcja, ale winda dojeżdża tylko do 8 piętra, ponieważ ostatnie piętro było dla służby a ta nie mogła korzystać z luksusu windy.

Ciekawostką jest fakt, że do lat 90-tych XX funkcjonowała tam hydrauliczna, oryginalna winda z poprzedniego stulecia.

Budynek jest obłożony czerwoną terakotą co bardzo wyróżnia go na tle innych budynków mieszkalnych budowanych w tym czasie.

W okolicy mieszka kilka bardzo sławnych ludzi pod adresem 34 E Gremercy ma swoje mieszkanie a raczej 2  Jimmy Fallon, nieopodal Julia Roberts oraz Uma Thurman.

W Gremercy Park znajduje się kilka bardzo zacnych instytucji np. National Art Club.

Jest to organizacja założona w 1898 roku przez krytyka literackiego i poetę - Charles DeKay.

Organizacja miała na celu upowszechnianie i promocji kultury wysokiej w Ameryce.

Jest to prywatny klub, do którego można przystąpić za odpowiednią składką członkowską.

Klub prowadzi szereg zajęć edukacyjnych ? między innymi malarstwa, rysunku etc. Znajduje się tam mała galeria, do której chciałbym Państwa zaprosić.

Następnie wybralibyśmy się na spacer do dawnego epicentrum amerykańskiej bohemy ? Saint Marks Place. To właśnie tutaj działał Stanleys Bar (w tłumaczeniu  u Stanisława). Stałym bywalcem był tu między inny Warhol i tak... bar był założony i prowadzony przez Polaka.  

Na St.Marks znajdował się także pierwszy sklep ( już od 1977 ) z rockową/punkową odzieżą. To tu kupowała swoje odjechane stroje David Bowie czy Cyndi Lauper.

Po numerem 57 St Marks Str znajdował się słynny klub 57 o którym po dzień dzisiejszy krążą legendy.

W drugiej połowie XIX w i na samym początku XX było to sąsiedztwo zdominowane przez Niemców  nazwane Kleindeutschland (Małe Niemcy). W późniejszym okresie zawitali tu Polacy oraz Ukraińcy po dziś dzień znajduje się w pobliżu polski rzeźnik  Baczyński i polska restauracja  Little Poland.

 Astor Place  Cooper Union

Astor Place to ważne historycznie miejsce dla Nowego Jorku. W ciągu ostatnich kilku lat zarosła wieżowcami ale wciąż ma nie jedną historię do opowiedzenia.

Centralnym punktem placu jest brązowy budynek z napisem Cooper Union.

Sama nazwa niewiele mówi. Jest to pierwsza i jedyna bezpłatna szkoła wyższa w USA, która gwarantowała 100 % stypendium dla każdego studenta, który się kwalifikował.

Szkołę założył magnat  Peter Cooper, który na początku XIX w dorobił się ogromnego majątku na stali oraz produkcji kleju.

Z czasem jego majątek pomnożył kilkakrotnie, kiedy zaczął inwestować w koleje. Jako bardzo zamożny człowiek bardzo lubił podróżować i podglądać nowe rozwiązania techniczne.

Był bardzo bystrym mężczyzną, ale nie miał formalnej edukacji i dlatego często wielu rzeczy nie rozumiał co doprowadzało go do złości.

Pewnego dnia będąc w Paryżu podpatrzył sposób prowadzenia tamtejszej politechniki ? Ecole Polytechnique, gdzie nauka techniczna dla zdolnych młodych ludzi była bezpłatna ? bez względu na wiek, pochodzenie, zamożność czy płeć.

Uznał, że takie miejsce jest koniecznie potrzebne w USA, dlatego w 1859 roku założył Cooper Union, która miała mnieć podobne zasady.

Cooper doskonale wiedział, że wiele osób ubiegających się o stypendia w jego szkole muszą pracować,żeby się utrzymać dlatego wiele kursów było wieczornych lub nocnych.

Czytelnia była otwarta 24h/dobę.

Absolwentem tej szkoły był między innym Thomas Edison.

W 1869 roku pojawił się pomysł, aby Cooper Union została połączona z Columbia University.

Z planów nic nie wyszło no i bardzo dobrze dla studentów.

Szkoła na początku kształciła tylko architektów i inżynierów, ale z czasem dodano również sztukę.

W ten sposób powstała uczelnia złożona z 3 szkół: School of Art, S.Chanin School of Architecture oraz Albert Nerkin School of Engineering.

Na początku uczelnia akceptowała praktycznie każdego studenta, dlatego przewidziana bardzo duża aule ? ponieważ część wykładów odbywała się wspólnie w jednej sali.

Była to największa sala w Nowym Jorku w owym okresie. To właśnie w tej sali Abraham Lincoln w 1860 wygłosił swoją przemowę do 1500 słuchaczy podczas panelu ze swoim przeciwnikiem politycznym.

W tym czasie ludzie w Nowym Jorku mieli jeszcze mniej kultury niż dziś więc sala była głośna a ludzi było słychać daleko poza ścianami budynku.

Lincoln wpadł na pomysł, żeby przemowę wygłosić szeptem. Ponieważ mówił mądrze- ci, którzy chcieli go usłyszeć uciszali krzykaczy.

W pewnym momencie było słychać tylko stalowy, zimny głos Lincolna i wiatr, który huczał za oknami.

Proszę teraz poszukać w kieszeni 20 dolarowego banknotu i odwrócić na stronę, na której znajduje się Lincoln Memoriał w Waszyngtonie.

Jest to bardzo ładny budynek z wysokimi schodami oraz kolumnami, które mają sprawiać wrażenie, że wspinamy się do starożytnej świątyni.

W środku tej świątynni znajduje się Lincoln, który siedzi sztywno na profesorskim krześle podczas swojej przemowy w 1860 r. w Cooper Union.

Ta przemowa otworzyła mu drogę do prezydentury.

Wracając do Cooper Union ? w małym parku na południe od oryginalnego budynku stoi pomnik Peter Cooper.

Prawie cały swój majątek zapisał na szkołę.

Do roku 2014 szkoła była bezpłatna. W tymże roku szkoła ukończyła swoją nową, piękna i bardzo nowoczesną siedzibę po drugiej stronie ulicy. (2 ave).

Budynek jest naprawdę ciekawy architektonicznie, ale kosztował zbyt dużo, dlatego z braku innego rozwiązania studenci mają finansowane jedynie połowę czesnego.

Szkoła ma znów być bezpłatna, ale dopiero w roku 2028.

Parę kroków na zachód od budynku szkoły stoi bardzo szczególna rzeźba ? Kostka Alamo.

Została tutaj podstawiona w latach 60-tych dwudziestego wieku jako rodzaj wezwania lub raczej sojuszu ludzi do wspólnego działania.

Kostkę zaprojektował i wykonał Tony Rosenthal.

Naturalnie sam odbiór kostki może być różny.

Wedle jednego z opracowań ma przypominać skomplikowany świat dlatego jest kostką a nie jest okrągła lub owalną kulą i można ją obrócić ale samemu nie jest łatwo  potrzeba 2-3 osób.

Była to część większego projektu, który miał być wystawiany z innymi dziełami na ulicach miasta przez pół roku.

Alamo stało się popularnym miejscem w mieście i auto koniec końców podarował ją miastu.

Idąc zaledwie parę kroków na południe znajdziemy się przed jedynym szekspirowski teatrem w Nowym Jorku.

Teatr został założony przez aktora i aktywistę - Joseph Pubb.

Byłą to absolutnie niezwykła postać w historii Nowego Jorku.

Człowiek absolutnie nie posłuszny.

Był kolorowym ptakiem, ale jednocześnie propagował w sposób zrozumiały sztukę wysoką dla mas.

Robotniczy Nowy Jork teoretycznie go nie potrzebował a inteligencki ignorował, ale z drugiej strony cenił za jego niezwykle projekty.

Najsłynniejszy z nich to przedstawienie w świeżym powietrzu -Szekspir w Central Parku.

Teatr Szekspirowski powstał w dawnym budynku biblioteki Astorów a później siedziby jednej z diaspór żydowskich.

Pubb znalazł sposób i sponsorów, żeby wykupić budynek i przerobić go na teatr.

Pierwsze przedstawienie odbyło się w 1967.Nie było to jednak zwykle przedstawienie. To była premiera Hair.

Hair było jednym z najdłużej granych non-stop przedstawieniem na Broadway-u.

Jedną z perłą w koronie tego dnia jest najmniej znane muzeum w Nowym Jorku - Old Marchant House.

Jest to świętnie zachowany dom mieszkalny jednego z bardzo zamożnych kupców z połowy XIX.

Cud, że przetrwał jest efektem determinacji córki drugiego właściciela tego obiektu.

Przenieśmy się na chwilę w czasie.

Jest rok 1836, róg 4tej Str. i Laffayete ave.  Jest cicha i spokojna okolica.

Spekulant i obrony inwestor Joseph Brewster buduje spory dom w szeregu innych domów. Planuje go jednak z rozmachem.

Dom łączy style. Na zewnątrz wygląda jak typowy budynek w stylu federalnym - natomiast w środku to pełny rozkwit nowojorskiej wersji Greek revial.

O stylach w architekturze w Nowym Jorku trzeba poświęcić oddzielny dzień.

Dom od początku budowany był na sprzedaż i miał trafić w ręce kogoś z bardzo elastycznym budżetem.

Kupił go w 1840 jeden z bardzo zamożnych kupców Nowego Jorku - Seabury Tredwell. Zapłacił za niego 18 000$ czyli na dziesiejsze czasy ok. 500 000.

W tamtym czasie była to pokaźna kwota, ale Pana Tredwell było stać na znacznie bardziej stylową rezydencje.

Handlował papierem i korzystał na dobrej koniunkturze. Bardzo dobrze inwestował.

Rodzina Tredwell była liczna. Państwo Tredwell posiadali 7 dzieci - 5 córek i 2 synów.

W domu mieszkały także 4 osoby na stałej służbie.

Epatowanie bogactwem w tym czasie było bardzo nie ma miejscu dlatego dom urządzony był stylowo oraz nowocześnie na ówczesne standardy ( była np. bieżącą woda). Nie znajdziemy tam złotych klamek, pięknych kryształowych żyrandoli.

Z czasem zainstalowano też windę, ponieważ jeden z synów miał wypadek i nie mógł chodzić - tym bardziej po schodach.

Rodzina Tredwell była bardzo towarzyska i prowadziła otwarty dom.

Mieszkało tu czasem po kilku kuzynów czy ciotek w tym samym czasie.

Bogactwo nie przyniosło jednak szczęścia w miłości dzieciom seniora rodu.

Tylko 3 z jego 7 dzieci znalazło sobie męża czy żonę.

Niemniej jednak najmłodsza córka - Gertruda okazała się iście długowieczna. Do końca swoich dni dbała o utrzymanie starej rezydencji w stanie idealnym.

Okolica z czasem stała się nie możliwa do mieszkania dla klasy średniej Nowego Jorku.

Ludzie wyprowadzali się niemalże masowo na Harlem lub dzisiejsza Upper East and West Side.

To właśnie te okolica stały się modne - wszystko za sprawa budowy Central Parku w późnych latach 50-tych XIX wieku.

Gertruda nie obchodziło, że okoliczne domy zapadają się lub są wynajmowane na pokoje na godziny lub wynajem dla podejrzanych typów.

Dzielnie walczyła o utrzymanie domu w stanie w jakim pamiętała go z dzieciństwa.

W latach 20tych została już sama i zaczęło je brakować pomiędzy na utrzymanie budynku.

Z tego powodu wprowadził się tam na jakiś czas jej kuzyn - George Chapman.

Nie zabawił tam długo, ale to on odziedziczył ten dom w 1933.

W tym czasie był to już zamożny człowiek i postanowił zrobić w tym miejscu muzeum, którego drzwi zostały otwarte dla zwiedzających w 1936.

W międzyczasie zostały zrobiony konieczne remonty i odświeżono ogród.

W muzeum znajdziemy oryginalne wnętrza XIX domu z piękna kolekcja dębowych mebli z epoki (wszystko oryginalne) oraz fantastyczna kolekcję ubrań z epoki.

Gertruda nie zwracała uwagi na modę i nowe trendy, ale jej siostry bardzo i to właśnie ich stroje - używane przed prawie dwoma wiekami znajdziemy w tym najbardziej zapomnianym muzeum w Nowym Jorku.

5 points i zapachy Nowego Jorku

Jest rok 1608. Do Nowego Jorku przyjeżdżają pierwsi osadnicy.

W tym czasie wyspa Manhattan wyglądała zupełnie inaczej.

Był to teren pagórkowaty z kilkoma całkiem wysokimi wzniesieniami ? najwyższe na dolnym Manhattanie miało ok.34m wysokości.

Wyspę przecinało szereg rzek po których w dzisiejszych czasach nie zostało ani śladu.

Podłoże Manhattanu jest skaliste (w większości miejsc) i a wyspa otoczona jest słoną wodą po obydwu stronach. Słodka woda była potrzebna niemalże do wszystkiego i trzeba było ją jak najszybciej zdobyć. Budowanie studni było nie lada zadaniem, ale właścicielowi tawerny ? Lawrence Tavern na dolnym Manhattanie się udało.

Większość przybyszy musiało znaleźć inne rozwiązanie.

Otóż na wysokości dzisiejszego Chinatown oraz Civic Center (gdzie są sądy oraz Principal Building ) znajdował się staw.

Był to staw  dlatego woda była w nim słodka a źródło pochodziło z podziemnej rzeki.

Było to relatywnie bliskie i bezpieczne źródło słodkiej wody, ale do czasu.

W XIX w wokół stawu nazwanego Collect Pond powstały różnego rodzaju zakłady rzemieślnicze.

W tamtych czasach nie istniało pojęcie ekologii, dlatego wszystkie ścieki trafiały do stawu.

Najbardziej zatruwał wodę rzeźnik, który urządził największą jatkę na samym brzegu jeziora.

Do wody trafiało wszystko. Chore zwierzęta, krew, odchody.

Staw było czuć w całym mieście i był realnym zagrożeniem dla jego mieszkańców.

A jeszcze 20 lat wcześnie ludzie przychodzili tu na pikniki i kąpali się w relatywnie ciepłej wodzie.

W Nowym Jorku tradycja kąpieli odbiegała od europejskich zwyczajów. W domu kąpano się przynajmniej raz w tygodniu i nago. W Europie ? znacznie rzadziej.

W 1811 roku postanowiono go osuszyć i zbudowano canal, który miał odprowadzić wodę i nieczystości do Hudson River.

Cóż ? staw osuszono. Natomiast teraz był kanał, którego z braku środków nie zasypano. Stała w nim woda non-stop, ponieważ ciężko było się jej stamtąd pozbyć. Nie trzeba długo zastanawiać do czego posłuż w bardzo krótkim czasie pobliskim mieszkańcom.

Bardzo długo zajęło miasto zakopać ten rynsztok.

Na dawnym stawie postanowiono zrobić rewolucję. Zasypano teren, teoretycznie utwardzono i stwierdzono, że można stawiać domy.

Nie byle jakie domy. Były to domu budowane z myślą o średniej klasie. Przestronne, z dużymi oknami oraz małymi ogródkami.

Nie trzeba było długo czekać aż zacznie pękać podłoga, wkrótce ściany. W przeciągu paru miesięcy miejsce wyglądało i śmierdziało koszmarnie. 

Wynikało to z kilku powodów najważniejszy to bardzo nie fachowe utwardzenie terenu.

Druga kwestia powiązana z pierwszą to fakt, że zbiornik był zasilany podwodną rzeką, która dostarczała wodę roślinności, która zaczęła się rozwijać i rozrastać pod warstwą i przez warstwy gruzu.

Na potęgę produkował się metan z fermentacji tych roślin oraz gnijących odchodów, których nie usunięto podczas osuszania.

W latach 30-tych XIX w okolica wyglądała bardzo posępnie.

Szczególnie po wielkim pożarze, który nawiedził miasto w 1835 i zniszczył ok. 40 % budynków w Nowym Jorku. (temat na zupełnie inne spotkanie).

W tej okolicy powstał pierwszy nowojorski SLUM. Miejsce, gdzie lądowali najubożsi, wykolejeni, ludzie skazani przez środowisko na zapomnienie.

Tu były najtańsze burdele i wizyta pewnie pozostawiała rany nie tylko w portfelu. 

To tutaj w lach 60, 70 tych XIX narodziły się gangi Nowego Jorku.

Five points to często używana nazwa tego sąsiedztwa ? na początku w języku potocznym- z czasem formalnie.

Nazwa pochodzi najważniejszych dróg, które spotykały się w tym miejscu.

Chcąc dojechać z Bostonu trzeba było przejechać przez 5 points ? podobnie jak ze stolicy Stanu NY ? czyli Albany.

5 points istniało bardzo długo. Z czasem zmieniło swój charakter.

Północ rejonu opanowali Chińczycy  natomiast na południu powstał dzisiejszy Civic Center  czyli miejsce, gdzie znajdują się najważniejsze urzędy w mieście ? jak sądy, urząd emigracyjny czy urząd miasta.

Spacerując na południe Laffayette Str dojdziemy do City Hall, Principal Building oraz City Park.

Jest to temat na inny dzień zwiedzania.

Tego dnia zaplanowałem zwiedzanie  wnętrz jednego z najbardziej niesamowitych wieżowców w USA  Woolworth Building.

Woolworth  dzisiejszym mieszkańcom Nowego Jorku nic to nie mówi, ale do lat 90tych XX wieku była to jedna z największych sieci supermarketów w Amerykach, Europie i Australii.

Frank Woolworth wpadł na pomysł, aby otworzyć sieć sklepów, gdzie wszystko kosztuje 5 centów (początkowo) i produkty stoją na półkach.

Wyszedł z założenia, że klient, który może sam wziąć produkt z półki kupi więcej.

Postanowił zrobić eksperyment i pierwszy sklep otworzył w małej miejscowości na północ od Nowego Jorku.

1879 roku spróbował jeszcze raz i otworzył sklep w Lancaster.

Frank był koszmarny dusigroszem. Na wszystkiego żałował pieniędzy.

Koniec końców odniósł wielki sukces. Jego sklepy powstawały w każdym średnim i dużym mieście.

Stał się jedną z najlepiej rozpoznawalnych marek w USA.

W 1910 roku postanowił zainwestować zarobione pieniądze, ale w sposób bardzo przemyślany.

Zbudował olbrzymi wieżowiec na wynajem, który tylko częściowo był siedzibą jego firmy.

Powstał najwyższy budynek na świecie w samym centrum Downtown Nowego Jorku i był najwyższym przez 17 lat ? do 1930.

Budynek liczy 241 metry i ma tylko 58 pięter choć mógłbym mieć ich nawet 80.

Piętra są dużo wyższe, zarówno przewidziane na mieszkania (bardzo nietypowo jak na tamte czasy) oraz większość biur.

Do budowy użyto najlepszych jakościowo materiałów. Tiffany zaprojektował przepiękne żyrandole oraz witraże.

Lobby zostało ozdobione złotymi malowidłami, ponieważ jednym z największych najemców był bank dla bardzo zamożnych.

Lobby musiało robić wrażenie i robiło.

Budynek został oddany w styczniu 1913 roku. Franki pękał z dumy, ponieważ za wieżowiec zapłacił gotówką ? koszt wyliczono na ówczesne 13,5 mln dolarów a on zapłacił tylko 5,5mln.

Tego samego roku został ukończony jeden z wyjątkowych projektów w mieście  pełnej elektryfikacji oświetlenia na Broodway.

Projekt się udał i urządzono wielką galę na 900 gości, która odbyła w najwyżej położonym apartamencie na świecie w tym czasie. W mieszkaniu Franka.

Swój piękny 7 poziomowe mieszkanko nazwał Zamek w chmurach. Mieszkanie musiało zwalać z nóg.

Jednym z gości był znany pastor i ten wchodząc do budynku nie mógł oprzeć się wrażeniu, że jest w katedrze - katedrze komercji.

Niewiele osób wie, że oryginalnie w budynku na 57 piętrze był piękny taras widokowy. (extra cash dla Frania). Miasto zmusiło firmę do jego zamknięcia podczas 2 wojny światowej, ponieważ zbyt dużo i zbyt daleko było widać i mogli z tego korzystać niemieccy lub japońscy szpiedzy.

W chwili obecnej wtajemniczeniu mogą wejść do tego pięknego wieżowca w stylu gotyckim w centrum miasta. Dla ogółu jest nie dostępny.

Poznają Państwo historię Cassa Guilberta i zobaczymy siedzibę pytona.

Wypoczynek kiedys...

New York to zwariowane miejsce do życia. Wszystko się dzieje z zwarotnym tępię i każdy się spieszy nie widząc czasem, dlaczego i dokąd.

Było tak kiedyś, jest i będzie.

Wyobraźmy sobie, że jest 1795 rok.

Nowy Jork jest dużym miastem portowym  mieszkało tu około 100 000 tysięcy mieszkańców.

Granice miasta zaczęły się poszerzać już od lat 20-tych XVII wieku i zaczynają osiągać dzisiejszej Chelsea.

Jednak większość mieszkańców kisi się jak najbliżej portu, który jednak nie jest wymarzonym miejscem spędzania wolnych dni od pracy.

Pod koniec wieku wymyślono na Manhattanie coś takiego jak dzienne hotele.

Otóż były to hotele, które oferowały pokoje do wynajęcia na dzień  na parę godzin lub kilka dni a co ważniejsze w ciągu dnia można było skorzystać z różnych aktywności.

1815 roku takich dziennych hoteli było już 68.

Niewiele osób wie, że jeden z takowych, cudowanie zachowanych przybytków pozostał po dziś dzień.

Obecnie znajduje się tam muzeum Mount Vermont Museum. Jest zlokalizowane na 61street pomiędzy York a 1 Ave.

Otóż w 1795 roku na wzgórzu  nieopodal East Riviera ma powstać rezydencja. Miała to być posesja Colonel William S. Smith oraz jego zamożnej i wpływowej żony Abigail.

Ha?Abigail Smith była córką prezydenta Johna Adamsa.

Pan Smith kasę miał, ale chaty nie ukończył i sprzedał ja na stajnie.

Jednak w 1826 Josep Hart kupił działkę z domem i wymyślił sobie, że będzie to hotel i to nie byle jaki.

Stowrzył hotel, w którym było 8 pokoi. Każdy bardzo stylo urządzony. Dokoła rozciągał się ogród angielski oraz duża stajnia dla koni.

Jedną z bardzo popularnych rozrywek były rejsy łódkami po East oraz Hudson Riviera. (więcej było po East River). Hudson River w tym czasie była jedną z najbardziej ruchliwych rzek na świecie a wszystko za sprawą jednych z pierwszych kanałów, które zmieniły bieg historii.

O Erni Canal innym razem.

Wracając do wygodnego domu/hotelu Pana Harta? Większość gości przyjeżdżała tylko na parę godzin a wieczorem wracała do swojego domu. Tutaj piło się herbatkę, drinka lub pływało łodzią z hotelu. Bardzo rzadko w takich instytucjach była restauracja, ponieważ kojarzyły się zupełnie z inna atmosferą. Ludzie zwykle zabierali ze sobą własne jedzenie ? trochę jak na piknik.

Co ciekawe w tym sposób klasa średnia się socjalizowała i zawierała nowe przyjaźnie.

Jeśli byłeś w nowy w mieście po części Twoim obowiązkiem było uczestniczyć w takich spotkaniach.

Hotel cieszył się renomą i wiele ludzi chciałoby mieszkać w tym właśnie miejscu, dlatego Pan Hart sprzedał nieruchomość i ziemię dla Jeremiah Towle.

On urządził tutaj wygodny dom, w którym mieszkał do śmierci a po tem jego córka.

Przez pewien czas w latach 20-tych XX wieku mieściła się tam siedziba organizacji Colonial Dames of America, która skupiała kobiety, które były potomkami prababek z epoki kolonialnej.

Teraz wyobrazić sobie sens takiej organizacji wydaje się kompletną abstrakcją, ale podobnych lub jeszcze bardziej fikuśnych było dużo więcej w tym czasie.

Niemniej jednak w 1939 roku postanowiono zrobić w budynku ? Abigail Adams Smith Museum.

Abigail Adams Smith oczywiście to żona Pana S., który zbudował tutaj stajnie ? cóż.

Cała posiadłość zajmowała pierwotnie spory teren, ale podczas budowy mostu Queensboro Bridge większość budynków została zburzona.

Zwiedzanie zapalnowałem na ok. 6-7h z przerwą na lunch.

Koszt na os to : $120 przy min. 5 uczestnikach 

Koszta na os to : $150 przy min. 3 uczestnikach

*bilety wstepów w cenie